នៅសប្តាហ៍នេះ ការសហការដែលមិនធ្លាប់មានរវាងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា អង្គការអន្តរជាតិខាងការងាររបស់សហប្រជាជាតិ និងម្ចាស់រោងចក្រកាត់ដេរ ក៏ដូចជាកម្មករតាមរោងចក្រទាំងនេះ នឹងមានអាយុ ១៥ ឆ្នាំ។ ការសហការនេះមានឈ្មោះថា រោងចក្រកាន់តែប្រសើរនៅកម្ពុជា ហើយយើងជឿជាក់ថា ការសហការនាំបាននាំមកនូវការកែលំអសំខាន់ៗជាច្រើន ដល់វិស័យកាត់ដេរ។
ស័យកាត់ដេរកម្ពុជា គឺជាវិស័យដ៏សំខាន់របស់ប្រទេសនេះ ដោយផ្តល់មុខរបរចិញ្ចឹមជីវិតដល់កម្មករចំនួន ៧០០,០០០ នាក់ និងសមាជិកគ្រួសាររបស់ពួកគេប្រមាណជាង ២ លាននាក់ និងចំណូលរាប់ពាន់លានដុល្លារ តាមរយៈការនាំចេញ។ ប៉ុន្តែ កាលពី ១៥ ឆ្នាំមុន ឧស្សាហកម្មនេះ និងប្រទេសនេះ ស្ថិតនៅកន្លែងមួយផ្សេង។ បន្ទាប់ពីងើបចេញ ពីសង្គ្រាមស៊ីវិលដ៏ហិនហោច ប្រទេសកម្ពុជា បានក្លាយជាប្រទេសក្រីក្រជាងគេមួយ ក្នុងពិភពលោក។ ដូចគ្នានឹងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍជាច្រើនផ្សេងទៀត វិស័យកាត់ដេរ គឺជាឧស្សាហកម្មមួយ ក្នុងចំណោមឧស្សាហកម្ម ដែលបង្កើតឡើងដំបូង។ វិនិយោគិនបរទេស ឆាប់ដឹងពីសមត្ថភាពរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងការបំពេញទៅតាមតម្រូវការនៃឧស្សាហកម្មម៉ូដម៉ាក។ ជាមួយនឹងកម្លាំងពលកម្មប្រកបដោយភាពប្រកួតប្រជែង និងការលើកទឹកចិត្តដល់ការវិនិយោគប្រកបដោយភាពទាក់ទាញ ឧស្សាហកម្មវាយនភ័ណ្ឌបានចាប់បដិសន្ធិឡើង។ ឧស្សាហកម្មនេះ នាំមកនូវការងារដែលកំពុងតែត្រូវការជាចាំបាច់ ការលើកកម្ពស់ជីវភាពរស់នៅ និងការអភិវឌ្ឍក្នុងប្រទេស ដែលកំពុងព្យាយាមស្វែងរកមូលដ្ឋានគ្រឹះ ដើម្បីឈរជើងឲបានរឹងមាំ។
ដោយទទួលស្គាល់ពីសក្តានុពលដ៏ធំធេង ដែលឧស្សាហកម្មកាត់ដេរអាចមាន សម្រាប់ការស្តារប្រទេសកម្ពុជាឡើងវិញ ក្នុងឆ្នាំ ២០០១ សហរដ្ឋអាមេរិក បានផ្តល់ឲរោងចក្រនៅកម្ពុជា នូវភាពអនុគ្រោះ ក្នុងការទទួលបានទីផ្សារនៅសហរដ្ឋអាមេរិក ជាមួយនឹងលក្ខខណ្ឌកែលំអបទដ្ឋានការងារ។ ដើម្បីគាំទ្រដល់ការពិនិត្យតាមដានបទដ្ឋានទាំងនេះ រដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសទាំងពីរ បានស្នើសុំការគាំទ្រពីអង្គការអន្តរជាតិខាងការងារ (ILO) នៃសហប្រជាជាតិ។ រួមគ្នាជាមួយដៃគូត្រីភាគីរបស់ខ្លួន ពោលគឺរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា (RGC) សមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា (GMAC) និងសហជីព ILO បានបង្កើតគម្រោងរោងចក្រកាន់តែប្រសើរនៅកម្ពុជានេះឡើង ដើម្បីចាប់ផ្តើមកែលំអលក្ខខណ្ឌការងារ សម្រាប់កម្មករ។
តាមរយៈការបំពេញការងារនេះ គម្រោងបានជួយឲប្រទេសកម្ពុជា រកឃើញនូវឧត្តមភាពរបស់ខ្លួន ដែលនាំឲប្រទេសនេះ នៅតែបន្តអាចប្រកួតប្រជែង ដោយស្មើភាពគ្នាជាមួយនឹងប្រទេសដែលការផលិតសម្លៀកបំពាក់អស់ថ្លៃទាបជាង។ ឧត្តមភាពនេះ គឺភាពអនុលោមតាមច្បាប់។ កេរ៌្តឈ្មោះរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងនាមជាទិសដៅបញ្ជាទិញផលិតផលសម្លៀកបំពាក់ប្រកបដោយក្រមសីលធម៌ នាំមកនូវអត្ថប្រយោជន៍កាន់តែច្រើនឡើងៗ។
ក្នុងឆ្នាំ ២០០១ ប្រទេសកម្ពុជាបានក្លាយជាប្រទេសដំបូងគេ ដែលកំណត់ការវាយតម្លៃរោងចក្រថាជាលក្ខខណ្ឌតម្រូវខាងច្បាប់ សម្រាប់រោងចក្រនាំចេញសម្លៀកបំពាក់ ក្រោមការឃ្លាំមើលរបស់ ILO ។ បន្ទាប់មក ការវាយតម្លៃនេះ ត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈ ដែលនេះជាការបោះជំហានដ៏ក្លាហានមួយរបស់រដ្ឋាភិបាល ក្នុងប្រទេសក្រោយជម្លោះ ដែលខិតខំស្រោចស្រង់ឧស្សាហកម្មមួយ ចេញពីការបំផ្លិចបំផ្លាញដោយសង្គ្រាម។
គំនិតផ្តួចផ្តើមនេះ ផ្តល់នូវភាគលាភជាច្រើន។ ចន្លោះពីឆ្នាំ ២០០១ ដល់ ២០០៤ ព្រឹត្តិការណ៍ចំនួនបី កើតឡើងបន្តបន្ទាប់គ្នាភ្លាមៗ៖ លក្ខខណ្ឌតាមរោងចក្រ ត្រូវបានគេមើលឃើញយ៉ាងច្បាស់ថាមានការកែលំអជាងមុន ដោយការបំពានបទដ្ឋានការងារសំខាន់ៗមានការថយចុះគួរឲកត់សម្គាល់ ឧស្សាហកម្មមានការរីកច្រើនខ្លាំង ដោយការនាំចេញសម្លៀកបំពាក់មានការកើនឡើង ៥០០ លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ ស្មើនឹង ៨០ ភាគរយ នៃការនាំចេញសរុប ដែលស្ថានភាពស្រដៀងគ្នានឹងពេលបច្ចុប្បន្ននេះដែរ ហើយក្រុមហ៊ុនម៉ាកយីហោ ចាប់ផ្តើមមើលឃើញប្រទេសកម្ពុជាថា ជាប្រទេសផលិតផលិតផលសម្លៀកបំពាក់ ប្រកបដោយក្រមសីលធម៌។
ការកែលំអបន្តកើតមាន ក្រោយឆ្នាំ ២០០៤ ជាមួយនឹងការកើនឡើង នូវការអនុវត្តបទដ្ឋានការងារសំខាន់ៗ ក្នុងឧស្សាហកម្មទាំងមូល។ ឧទាហរណ៍ នៅពេលដែល BFC និងភាពជាដៃគូត្រីភាគីចាប់ផ្តើមដំបូង មានរោងចក្រក្រោម ៧០ ភាគប៉ុណ្ណោះ ដែលផ្តល់ប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាដល់កម្មករ។ បច្ចុប្បន្ននេះ បើតាមទិន្នន័យរបស់យើង រោងចក្រស្ទើរតែទាំងអស់ ក្នុងប្រទេស
នេះ ដែលផ្តល់ប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាដល់កម្មករ។ ការកែលំអទាំងនេះ កើតឡើងទន្ទឹមគ្នានឹងកំណើនដ៏រឹងមាំជាបន្តបន្ទាប់របស់ឧស្សាហកម្មនេះផងដែរ។
ដូច្នេះ តើទាំងអស់នេះកើតឡើងដោយរបៀបណា?
BFC កែលំអលក្ខខណ្ឌការងារ និងបង្កើនលទ្ធភាពចំណេញរបស់ឧស្សាហកម្មកាត់ដេរ តាមរយៈការផ្តល់សេវាមួយចំនួនបញ្ចូលគ្នា ដូចជា ការវាយតម្លៃរោងចក្រ ការផ្តល់ការបណ្តុះបណ្តាលពិសេសដល់កម្មករនិងអ្នកគ្រប់គ្រង សេវាផ្តល់ប្រឹក្សារោងចក្រ និងការបង្ហាញព័ត៌មានជាសាធារណៈ អំពីលក្ខខណ្ឌការងារក្នុងរោងចក្រ។ សេវាទាំងនេះ ជួយកែលំអលក្ខខណ្ឌការងារ ធ្វើឲរោងចក្រ សម្រេចបានលទ្ធផលធុរកិច្ចរបស់ខ្លួន កាន់តែល្អប្រសើរជាងមុន និងទាក់ទាញក្រុមហ៊ុនម៉ាកយីហោ។
ការផ្លាស់ប្តូរដ៏ធំធេង ក្នុងវិស័យកាត់ដេរបែបនេះ ក៏នាំមកជាមួយនឹងមេរៀនដ៏សំខាន់ សម្រាប់ឧស្សាហកម្មនេះផងដែរ។ ខណៈពេលដែលរោងចក្រ និងក្រុមហ៊ុនម៉ាកយីហោមួយចំនួន ចាកចេញពីប្រទេសនេះ ដើម្បីចៀសវាងផលវិបាកផ្លូវច្បាប់ ដោយសារតែការខកខានមិនបានអនុលោមតាមច្បាប់ និងដោយសារតែពួកគេខូចកេរ៌្តឈ្មោះ ដោយសារតែលក្ខខណ្ឌការងារមិនល្អ រោងចក្រ និងក្រុមហ៊ុនល្អៗ ពោលគឺរោងចក្រ និងក្រុមហ៊ុន ដែលយល់យ៉ាងច្បាស់ថា ការសម្រេចចិត្តគ្រប់គ្រងដែលមើលឃើញខ្លី ផ្អែកទៅតាមការចំណាយរយៈពេលខ្លី ក៏ផ្តល់មកវិញ នូវអត្ថប្រយោជន៍បានតែមួយរយៈខ្លីដែរនោះ ដឹងថា ការធ្វើការកែលំអ ហួសពីចំណុចចាំបាច់ អាចនាំមកវិញនូវប្រាក់ចំណេញ និងភាពធន់ក្នុងរយៈពេលយូរអង្វែង។
ការជម្រុញឲមានការចូលរួមពីកម្មករ និងអ្នកគ្រប់គ្រង គឺជាមូលដ្ឋានគ្រឹះ នៃការងាររបស់យើង។ តាមរយៈការជួយឲអ្នកគ្រប់គ្រង និងកម្មករមកអង្គុយជាមួយគ្នាក្នុងតុតែមួយ ចរចា និងស្តាប់គ្នាទៅវិញទៅមកដោយស្មើភាពគ្នា គម្រោង BFC ផ្តល់ការគាំទ្រដល់រោងចក្រ និងកម្មករ ដើម្បីឲពួកគេ អាចស្វែងរកដំណោះស្រាយដោយខ្លួនឯង ដែលមានប្រសិទ្ធភាពសម្រាប់ភាគីទាំងពីរ។ យន្តការទ្វេភាគីទាំងនេះ មាននាទីដោះស្រាយបញ្ហានៅកន្លែងធ្វើការប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព ដែលមានផលប៉ះពាល់ភ្លាមៗលើគុណភាព និងផលិតភាពរបស់រោងចក្រ។ នៅពេលដែលកម្មករដឹងពីរបៀបនិយាយគ្នាអំពីបញ្ហាអ្វីមួយ ហើយកាន់តែសំខាន់ជាងនេះទៅទៀត នៅពេលដែលពួកគេមានទំនុកចិត្ត និងចំណេះដឹងច្រើនជាងមុនអំពីសិទ្ធិរបស់ពួកគេ ពេលនោះបញ្ហានានា នឹងអាចដោះស្រាយបានកាន់តែឆាប់រហ័ស។
ព័ត៌មានដែលល្អគឺថា ការកែលំអលក្ខខណ្ឌការងារ នឹងបន្តមាននិរន្តរភាពទៅមុខទៀតដោយខ្លួនឯង។ នៅពេលដែលរោងចក្របានអនុលោមតាមច្បាប់ហើយ រោងចក្រទាំងនោះកម្រនឹងត្រលប់មកលែងអនុលោមតាមច្បាប់វិញណាស់។ រោងចក្រមួយចំនួនចាប់ផ្តើមគោរពតាមច្បាប់ ដំបូងៗ ដោយសារតែការគោរពតាមច្បាប់ គឺជាកាតព្វកិច្ចដែលតម្រូវដោយច្បាប់ រោងចក្រគោរពច្បាប់ពិតប្រាកដ នឹងឆាប់ដឹងពីអត្ថប្រយោជន៍ ដែលការអនុលោមតាមច្បាប់ ផ្តល់មកឲពួកគេវិញ។ អត្ថប្រយោជន៍ទាំងនេះស្តែងចេញយ៉ាងច្បាស់ នៅពេលដែលមានវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុសកលឆ្នាំ ២០០៨ នៅពេលដែលរោងចក្រធ្វើការងារជាមួយនឹង BFC នៅតែបន្តដំណើរការ បើទោះបីជាសេដ្ឋកិច្ចដាំក្បាលចុះក៏ដោយ ខណៈពេលដែលរោងចក្រផ្សេងទៀតជួបនឹងការលំបាកធ្ងន់ធ្ងរ។ បច្ចុប្បន្ននេះ មេរៀនទាំងនេះធានាយ៉ាងណាឲ រោងចក្រអនុលោមតាមច្បាប់ មិនមែនដោយសារតែពួកគេភ័យខ្លាច មានការរាយការណ៍ជាសាធារណៈ ឬដើម្បីតែទាក់ទាញអ្នកបញ្ជាទិញ ប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែដោយសារតែការអនុលោមតាមច្បាប់ គឺជាការសម្រេចចិត្តធុរកិច្ចមួយដ៏វៃឆ្លាត។
រយៈពេល ១៥ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ មិនមែនគ្មានបញ្ហាប្រឈមនោះទេ។ បញ្ហាប្រឈមមួយចំនួន មានដូចជា អស្ថិរភាព វិវាទទំនាក់ទំនងវិជ្ជាជីវៈ និងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចសកល ជាដើម។ ក្នុងរយៈពេលនេះ មានការពិភាក្សា ការពិគ្រោះយោបល់ ការឯកភាពគ្នា និងការមិនយល់ស្របគ្នា ក៏ដូចជាបរាជ័យ និងជោគជ័យជាច្រើន។ បើទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ភាពជាដៃគូរបស់ BFC បានបន្តវិវត្តន៍ក្លាយជាគំរូមួយ ដែលផ្តល់ប្រយោជន៍ដល់គ្រប់ភាគីទាំងអស់ ក្នុងសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ ចាប់ពីកម្មករ រហូតដល់វិនិយោគិន ដោយជោគជ័យរបស់ BFC នាំឲមានការអនុវត្តកម្មវិធីការងារកាន់តែប្រសើរក្នុងទ្វីបចំនួន ៣ ក៏ដូចជានាំឲមានការផ្លាស់ប្តូរក្នុងសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់សកលផងដែរ។
នៅសប្តាហ៍នេះ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការងារ អ៊ិត សំហេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ប៉ាន់ សូរស័ក្តិ និងសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា នឹងបន្តការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួនចំពោះ BFC ដើម្បីឲកម្មវិធីនេះអាចបន្តដំណើរការ ដើម្បីគាំទ្រដល់បុគ្គល រោងចក្រ និងប្រទេសទាំងមូលតាមរយៈការសហការជាមួយនឹងភាគីពាក់ព័ន្ធរបស់ខ្លួន។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ នៅមានបញ្ហាប្រឈមជាច្រើនដែលត្រូវដោះស្រាយ។ BFC និងដៃគូរបស់យើង ដឹងយ៉ាងច្បាស់ពីចំណុចនេះ។ ទន្ទឹមគ្នានឹងការបង្កើនកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាឲការងាររបស់យើងកាន់តែមាននិរន្តរភាពទៅមុខទៀត ក្នុងរោងចក្រក្តី ក៏ដូចជាក្នុងការសហការជាមួយនឹងដៃគូរបស់យើងក្តី យើងនឹងបន្តផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់លើការជួយធានាយ៉ាងណាឲកម្មករកម្ពុជាអាចធ្វើការងារក្នុងរោងចក្រប្រកបដោយសុវត្ថិភាព មានការគោរពសិទ្ធិ និងទទួលបានភាពអង់អាច ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានៅកន្លែងធ្វើការ ជាមួយនឹងអ្នកគ្រប់គ្រងដែលកាន់តែមានជំនាញខ្ពស់ជាងមុន។
យើងដឹងយ៉ាងច្បាស់ថា វិស័យនេះនៅមានសក្តានុពលយ៉ាងធំធេង៖ តាមរយៈការស្វែងយល់ពីសក្តានុពលនេះ និងការជ្រុមជ្រែងឲមានការសម្រេចសក្តានុពលនេះ យើងអាចបន្តលើកកម្ពស់ជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងនាំប្រទេសកម្ពុជាទៅកាន់កម្រិតបន្ទាប់នៃយុត្តិធម៌សង្គម និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព។
អិស្តើរ ហើមិនស៍ គឺជាប្រធានគ្រប់គ្រងគម្រោង នៃគម្រោងរោងចក្រកាន់តែប្រសើរនៅកម្ពុជា។ អត្ថបទ វិចារណកថា នេះត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយដំបូង ក្នុងកាសែតភ្នំពេញប៉ុស៌្ត កាលពីថ្ងៃទី ២០ ខែ តុលា ឆ្នាំ ២០១៦។
